संपाची तयारी 10

एका गावात सभेत प्रश्नोत्तरे झाली. कोणी तरी पेन्शनर गृहस्थ त्या गावात राहत होते. ते मोठे धार्मिक नि कर्मठ. सभेत उठून ते म्हणाले, “मी काही प्रश्न विचारू का हो?”

“विचारा.” घना म्हणाला.

लोकांना कुतूहल वाटले. ते करारी मुद्रेचे वृद्ध गृहस्थ उभे राहिले. त्यांच्या कानांत रुद्राक्षे होती. डोक्याला पांढरा फेटा होता. अंगावर उपरणे होते. ते प्रश्न करू लागले.

“तुम्ही जगाची सेवा करायला; परंतु काही धर्म आहे का जवळ? सकाळी स्नान तरी तरी करता का? केस वाढवणे, विडी-सिगारेट फुंकणे, वाटेल ते खाणे, हा तुमचा धर्म! कसे व्हायचे तुमच्या हातून कार्य? तुम्ही समाजवादी की कम्युनिस्ट? धर्माला अफू म्हणणारे तुम्हीच ना? भांडवलदारांना तुम्ही शिव्या देता. ते गरिबांची पिळवणूक करतात वगैरे तुम्ही म्हणता. परंतु आमच्या धर्माची टिंगल करून आमची मने नाही का तुम्ही दुखवीत? भांडवलदार म्हणजे गुंड. त्यांच्यामुळे समाजात अशांती येते असे तुम्ही म्टलेत. तुम्ही नाही का गुंड? तुमच्या बडबडीनेही समाजात अशांती नाही का येत? समाजाच्या शांतीला तुम्ही बाधक आहात. धर्मावर टीका करणा-यास तुरुंगातच टाकले पाहिजे. मी अधिकारी असतो तर तुमची ही बडबड कधीच बंद केली असती. म्हणे धर्म म्हणजे अफू!”

“अहो, बसा, पुरे करा. तुम्ही किती कोणाच्या उपयोगी पडता?” असे श्रोत्यांतून कोणी विचारू लागले.

घनाने सर्वांना शांत केले. त्याने एक लहानसे गाणे म्हटले—

खरा तो एकची धर्म
जगाला प्रेम अर्पावे...
जगी जे हीन अतिपतित
जगी जे दीन पददलित
तयां जाऊन सुखवावे!
जयाला धर्म तो प्यारा
जयाला देव तो प्यारा
तयाने प्रेममय व्हावे
जगाला प्रेम अर्पावे—