बैल आणि लाकूड

काही बैल एका इमारतीसाठी रानातून लाकूड ओढून नेत होते. बैलांचा तो कृतघ्नपणा पाहून त्या लाकडाला फार राग आला. ते बैलांना म्हणाले, 'अरे, जेव्हा मी रानात उभा होतो, तेव्हा माझा पाला तुम्हाला खायला दिला, 'माझ्या सावलीत तुम्ही सुखानं झोप घेतली. पण हे सगळं विसरून या दगडामातीतून तुम्ही मला ओढून नेता, तेव्हा तुमच्या ह्या वागण्याला काय म्हणावं ?' बैलांनी उत्तर दिले, 'आम्ही हे काम काही खुषीने करत नाही, आमच्याकडून ते जबरदस्तीने करून घेतलं जातं, हे जर तुझ्या लक्षात आलं तर तू आम्हाला नक्कीच दोष देणार नाहीस.'

तात्पर्य

- एखाद्याच्या इच्छेविरुद्ध त्याच्याकडून बळजबरीने जे काम करून घेतले जाते, त्याबद्दल त्याला दोष देणे योग्य नाही.